Dit jaar wordt voor de tiende keer de “dag van de stilte” georganiseerd, net op het moment dat er 25 uur in een dag passen (wegens de aanvang van het winteruur). Daarenboven is 2020 het “internationale jaar van het geluid” (zie https://sound2020.org/).

Om beide momenten niet stilletjes (!) te laten voorbijgaan, bieden we een Nederlandse vertaling van het artikel “Noise Pollution in the 21st Century” aan (bron : https://exploresound.org/2017/02/noise-pollution-21st-century/), die werd gepubliceerd door Acoustical Society of America (zie https://acousticalsociety.org/).

Dit artikel verwijst duidelijk naar een Amerikaanse context, maar kan naadloos worden overgezet naar onze eigen leefomgeving.

==========================================================================

Geluidsvervuiling in de 21^e eeuw

Inleiding

De 20^e eeuw was de luidruchtigste eeuw in de geschiedenis van de wereld, wat resulteerde in het grootste verlies aan natuurlijke rust ooit. Niet-natuurlijke geluiden verspreidden zich naar voorheen stille streken, doordrong buitenwijken, landelijke gebieden en zelfs beschermde natuurgebieden [1].

Zal de 21^e eeuw een nieuw record vestigen op het gebied van lawaai, of een nieuw tijdperk beginnen om de rust terug te brengen ? Welke geluiden zullen de 21^e eeuw domineren ? Hoe denken we over lawaai, en wat doen we eraan ? Dit artikel verkent de toekomst door te luisteren naar wat er in het verleden is gebeurd.

Het fossiele brandstoftijdperk van lawaai

Toen we begonnen met het verbranden van fossiele brandstoffen in verbrandingsmotoren en straalmotoren, ontwikkelde de mensheid het vermogen om zelfs een echte een raket te maken. In 1900 bestonden Ford en Harley-Davidson niet. De Kitty Hawk-vlucht had nog niet plaatsgevonden. Maar kort nadat we de auto en het vliegtuig hadden uitgevonden, begonnen we ze steeds vaker te besturen en te vliegen, praktisch overal. Halverwege de eeuw waren weglawaai (auto’s, vrachtwagens en motorfietsen) en luchtvaartlawaai de twee belangrijkste bronnen van lawaai in de Verenigde Staten [2].

Voertuigen en vliegtuigen waren niet de enigen die onze omgeving bezaaide met akoestisch afval. Industrie, energieproductie, ontginnen van natuurlijke grondstoffen en een lange lijst van nieuw uitgevonden geluiden droegen allemaal bij. Samen volgden deze opkomende stationaire en mobiele bronnen onze uitbreiding naar voorheen stille gebieden [3], waardoor de 20^e eeuw de onbetwiste lawaai-kampioen werd.

Het was deze geluidsspreiding die in de 20^e eeuw het ongekende verlies aan natuurlijke rust veroorzaakte. Nergens is dit duidelijker dan bij voertuiggeluid. De figuren 3 en 4 tonen stiltegebieden in 1900 en in 2000. Het blauw staat voor gebieden waar men een goede kans had of heeft om natuurlijke rust te vinden. In 1900 werd 20-25% van de continentale VS beïnvloed door voertuiglawaai; in 2000 werd 97,4% beïnvloed.

Vliegtuigen voltooiden de taak om de natuurlijke stilte te vernietigen in de tweede helft van de 20^e eeuw en vlogen over de weinige overgebleven stiltegebieden. Figuur 5 geeft het overvliegen van commerciële vliegtuigen weer.

Lessen uit het verleden

De belangrijkste les uit het verleden is dat de verspreiding van transportgeluid de meeste schade heeft toegebracht aan het geluidslandschap. Naarmate de transporttechnologie vordert, neemt ook de toegang tot meer afgelegen gebieden toe. Deze trend zal zich waarschijnlijk in de 21e eeuw voortzetten. Er zijn twee aanvullende lessen die het vermelden waard zijn.

Ten eerste hebben catastrofale gebeurtenissen de neiging om een ​​einde te maken aan de inspanningen op het gebied van lawaaibeheersing. In de 20^e  eeuw stopten de inspanningen op het gebied van geluidsbeheersing (die vrij sterk waren tot 1929) tijdens de Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog en herstelden ze pas eind jaren vijftig. In mijn voorspellingen over de toekomst ben ik ervan uitgegaan dat we geen extra wereldwijde catastrofale gebeurtenissen tegenkomen die de geluidsbeheersing op een laag pitje zouden kunnen zetten. Opwarming van de aarde, economische ineenstorting en zelfs een nieuwe wereldoorlog hebben veel ergere gevolgen voor de mensheid dan voor het geluidslandschap (maar ze zouden ook een enorme impact hebben op dat geluidslandschap).

Ten tweede zullen er in de 21^e eeuw ongetwijfeld geluiden zijn die we ons niet kunnen voorstellen. Mensen die vóór 1900 leefden, hadden zich geen 250 miljoen auto’s kunnen voorstellen in de Verenigde Staten, waarvan sommige zijn uitgerust met autoalarmen of geluidssystemen van 1000 watt. Onderstaande figuur is een briefkaart die laat zien hoe mensen zich vóór 1900 dachten dat het luchtvervoer eruit zou zien.

Geluidsvoorspellingen van de 21^e eeuw

Als we de 21^e eeuw onderzoeken, vallen twee belangrijke vragen op. Wat doen nieuwe technologieën met het geluidslandschap, en hoe reageert de overheid erop ? [4] Hoe deze vragen worden beantwoord, zal grotendeels bepalen of de 21^e eeuw de luidste of de tweede luidste in de geschiedenis van de wereld is.

Het eerste dat opvalt over de 21^e eeuw is dat het het einde zal zijn van het “Fossiele Brandstof Tijdperk voor Lawaai”. Het elektron zal waarschijnlijk de geprefereerde bron van geluid maken. Over het algemeen zijn elektrische voertuigen, gereedschappen en apparaten stiller dan die op benzine, dus in eerste instantie zijn lagere geluidsniveaus mogelijk. Maar de snelheid van reizen in de 21^e eeuw zal waarschijnlijk toenemen, wat tot meer lawaai kan leiden.

Twee pronostieken, meer dan 50 jaar oud, duiden op onze mogelijke toekomst.

De meest voor de hand liggende kandidaten voor de volgende luidruchtige technologieën zijn drones (onbemande vliegtuigen) en een versie van een vliegende auto. Het lijkt zeer waarschijnlijk dat we in de 21^e eeuw met de lucht zullen doen wat we in de 20^e eeuw met land hebben gedaan : de lucht vullen met het moderne equivalent van vrij rondlopende Harley’s. Er is een grote potentiële markt voor vliegende vaartuigen naarmate de technologie wordt ontwikkeld en een 21^e-eeuwse Henry Ford deze beschikbaar stelt aan de massa. Momenteel hebben we meer voertuigen dan mensen in de rijleeftijd. Hetzelfde zou kunnen gebeuren met vliegtuigen in de 21e eeuw.

Drones zijn al in gebruik en het is slechts een kwestie van tijd voordat er een vliegende auto wordt ontwikkeld. Waar zullen deze vaartuigen opstijgen en landen ? Gaan we onze wijken in luchthavens veranderen of zien we een explosie van kleine vliegvelden ? In de 21^e eeuw kunnen we ons vermogen verliezen om aan lawaai te ontsnappen.

De problemen rond nieuwe luchtvaarttechnologie zijn niet beperkt tot lawaai, en sommige ervan kunnen de akoestische aanval zelfs tot op zekere hoogte beperken. Er zijn zorgen over botsingen in de lucht, interferentie met de commerciële luchtvaart en terroristische aanslagen op kwetsbare faciliteiten zoals bruggen, kerncentrales en chemische fabrikanten. Een ander probleem met nieuwe luchtvaarttechnologie is privacy. Wie heeft het recht op het luchtruim boven privé- en openbare gronden ? Mogen drones boven iemands huis of een nationaal park vliegen ? Dit zijn belangrijke vragen die in de 21^e eeuw beantwoord moeten worden.

Hoe de overheid reageert op nieuwe vliegtechnologieën zal van cruciaal belang zijn.

Het concept van lawaai in de 21^e eeuw

Misschien wel de grootste verandering met betrekking tot lawaai in de 21^e eeuw is hoe we erover denken. Nu er steeds meer wetenschappelijk bewijs is dat directe gezondheidseffecten aantoont, zal lawaai uiteindelijk nauwer worden geassocieerd met gezondheidseffecten en niet langer als een ergernis worden beschouwd. De overgang van een hinderprobleem naar een gezondheidsprobleem is al begonnen, met grootschalig nieuw onderzoek naar de cardiovasculaire effecten van geluidsoverlast, waarbij maar liefst 2% van de hartgerelateerde sterfgevallen in Europa wordt veroorzaakt door geluidsoverlast [5]. Evenzo bleek uit een onderzoek van Harvard rond 89 Amerikaanse luchthavens dat 2,3% van de hartgerelateerde ziekenhuisopnames onder ouderen te wijten was aan luchtvaartlawaai [6]. De erkenning van lawaai als een belangrijke bedreiging voor de gezondheid zal ingrijpende gevolgen hebben. Openbare beleidsmakers zijn veel reactiever wanneer mensen sterven, of in ieder geval wordt aangetoond dat ze aan het sterven zijn.

Deze verschuiving om lawaai niet alleen als hinderlijk te beschouwen, zal leiden tot een significante verandering in onze definitie en opvatting van geluid. De 20^e-eeuwse definitie van lawaai als ongewenst geluid beschrijft geluid dat hinderlijk is, maar het beschrijft absoluut geen geluid dat schadelijk is. Bovendien is ongewenst geluid een van de meest onwetenschappelijke definities die ooit door wetenschappers zijn gebruikt, en is het nooit ‘echt’ gebruikt op het gebied van akoestiek, in die zin dat wetenschappers nooit de moeite hebben genomen om een ​​wensmeter uit te vinden om de ongewenstheid van bepaalde geluiden te meten. Naarmate de objectieve gezondheidseffecten van lawaai duidelijker worden, zullen mensen lawaai gaan beschouwen als geluid dat de gezondheid of het welzijn verstoort of schaadt.

In de twintigste eeuw hebben psychologen de psychologie van de perceptie van lawaai behoorlijk uitgebreid bestudeerd. Aangezien lawaai een vervuilende stof is die een van onze zintuigen prikkelt was dit passend, maar wat in de 20e eeuw werd genegeerd was de psychologie van de lawaaimakers. In de 21^e eeuw zullen we het slachtoffer minder snel de schuld geven en ons meer zorgen maken over de reden waarom sommige mensen vinden dat ze anderen lawaai moeten opleggen.

Lawaai-activisme in de 21^e eeuw

De 20^e eeuw begon met pogingen om onnodig lawaai te elimineren [7], en tegen het einde van de jaren twintig gebruikten we de nieuwste technologie om het te meten en te beheersen [8]. Toen werden de inspanningen voor geluidsbeheersing met bijna 40 jaar teruggeschroefd, vanwege de gecombineerde impact van de Grote Depressie, de Tweede Wereldoorlog en de naoorlogse vlucht naar de buitenwijken. Geluidsbeheersing kwam even terug in de jaren ’60 en ’70, maar werd in de jaren tachtig weggevaagd door politiek conservatisme in tegenstelling tot milieuregels.

Aan het begin van de 21^e eeuw zijn de inspanningen op het gebied van geluidsbeheersing op stadsniveau opnieuw opgestegen. Mensen beseffen dat ze niet langer aan lawaai kunnen ontsnappen door naar de buitenwijken of rijke buurten te verhuizen, en proberen in plaats daarvan de plaatsen waar ze wonen stiller te maken. Nieuw is dat inspanningen op het gebied van geluidsbeheersing in opkomst zijn in wilde gebieden. Net zoals het verlies van wilde gronden in de 19^e en 20^e eeuw resulteerde in pogingen om de overgebleven natuurlijke gronden te behouden, zal het voortdurende verlies van rust waarschijnlijk de beweging versterken om de rust van nationale parken en andere natuurlijke gronden te beschermen.

Literatuurlijst/Referenties/Voetnoten :